Almanya’nın başkenti Berlin’de, Türk kökenli gençlerin iş hayatında karşılaştığı ayrımcılığa dikkat çeken önemli bir öneri gündeme geldi. Berlin-Brandenburg Türkiye Toplumu (TBB) Sözcüsü Ayşe Demir, yabancı isimlere sahip gençlerin iş başvurularında karşılaştığı bu adaletsizliğin önüne geçmek amacıyla anonim başvuru sisteminin yaygınlaştırılmasını savundu. Bu öneri, ülkenin iş gücü pazarındaki ayrımcılığın ortaya konulmasını sağladı.
Yabancı İsimlerin İş Başvuruları Üzerindeki Etkisi
Demir, göçmen kökenli ve yabancı isimli adayların mülakatlara daha az çağrıldığını vurgulayarak, özgeçmişlerde ad ve fotoğrafın yer almadığı bir sistemin, ayrımcılığın etkilerini azaltabileceğini ifade etti. TBB’nin gerçekleştirdiği deneylerde, bu anonim başvuru yöntemi ile olumlu sonuçlar alındığını belirten Demir, “Fotoğraf ve isim olmadığında gençler en azından mülakata çağrılma şansı yakalıyor” diye ekledi.
Siegen Üniversitesi Araştırmasının Şaşırtıcı Sonuçları
Demir’in önerisi, Siegen Üniversitesi tarafından yapılan son araştırmanın ardından geldi. 2022-2025 yılları arasında Federal İş Ajansı aracılığıyla staj ilanı veren şirketlere farklı isimlerle yapılan yaklaşık 50 bin sahte başvuru, araştırmanın temelini oluşturdu. Araştırmanın bulgularına göre, “Lukas Becker” adıyla yapılan başvuralara ortalama 67 yanıt gelirken, yabancı isimlerle yapılan başvuruların yanıt ortalamaları şu şekilde sıralandı:
- Rusça isim “Ivan Smirnov”: 56 yanıt
- İbranice isim “Ariel Rubenstein”: 54 yanıt
- Türkçe isim “Yusuf Kaya”: 52 yanıt
- Arapça isim “Habiba Mahmoud”: 36 yanıt
Bu veriler, yabancı isimli adaylara karşı belirgin bir ayrımcılık olduğunu kanıtlıyor.
Ayrımcılığın Nedenleri ve Çözüm Önerileri
Yapılan araştırmaya göre, şirketlerin yabancı isimli adaylara karşı ayrımcılığının arkasındaki sebepler arasında dil engelleri, kültürel farklılıklar, oturum izni problemleri ve bürokratik yükler yer alıyor. Demir, bu ön yargıların kırılması için deneme stajlarının önemli bir rol oynayabileceğini vurgulayarak, “Bir Müslüman gencin namaz kılması iş ortamını bozmuyor. Deneme stajları ile bu tür ön yargılar kırılabilir” dedi.
Eşit Muamele Yasası Üzerine Değişiklik Talebi
Demir, anonim başvuru sisteminin devlet tarafından teşvik edilmesini ve işverenlere mali destek sağlanmasını önerdi. Ayrıca, Eşit Muamele Yasası’nın yenilenmesini talep ederek, “Mevcut yasa, devlet kurumlarındaki ayrımcılıkları kapsamıyor ve uygulanan cezalar caydırıcı değil” şeklinde konuştu. Bu yasa değişiklikleri, ayrımcılığın ortadan kaldırılmasına yönelik önemli bir adım olabilir.
Gençlere Umut Mesajı ve Destek Çağrısı
Ayrıca, mesleki eğitim arayışında olan gençlere seslenen Demir, “Pes etmeyin. Almanya’da diplomasız iş hayatına atılmak oldukça zor. Başvurularınıza devam edin, sorun sizde değil, sistemde” ifadelerini kullandı. Ayrımcılığa uğrayan bireylerin, danışma merkezleri ve ayrımcılıkla mücadele ofislerine başvurmaları gerektiğini aktardı.