Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) Berlin Araştırma Direktörü M. Erkut Ayvaz, Almanya’da 23 Şubat 2023’te düzenlenen erken genel seçimin ardından kurulan CDU/CSU ve SPD koalisyon hükümetinin ilk 100 gününü değerlendirdi. Ayvaz, hükümetin iç ve dış politikada “kırılgan” bir başlangıç yaptığını belirtti.
Koalisyonun İlk Günleri Çatışmalı Geçti
23 Şubat’ta gerçekleşen seçimlerde birinci gelen Hristiyan Birlik (CDU/CSU) ile üçüncü olan Sosyal Demokrat Parti (SPD), CDU Genel Başkanı Friedrich Merz liderliğinde 6 Mayıs’ta hükümeti kurdu. Üç partiden oluşan “trafik ışığı” koalisyonunun (SPD-Yeşiller-FDP) aksine, bu yeni hükümetin daha uyumlu bir çalışma hedefi vardı. Ancak, ilk sınavını Başbakanlık seçimiyle verdi.
Merz, Federal Meclis’teki ilk turda başarısızlıkla karşılaştı; ikinci turda ise Sol Parti’nin desteğiyle başbakanlık koltuğuna oturdu. Ayvaz’a göre bu durum, koalisyonun kırılgan bir başlangıç yaptığı izlenimini pekiştirdi.
İç Politikada Görüş Ayrılıkları
Koalisyon hükümetinin ilk 100 gününde içten yanmalı motorlu araçların 2035’te yasaklanması, elektrik vergilerinin indirilmesi ve Anayasa Mahkemesi’ne yargıç seçimi gibi konularda CDU/CSU ve SPD arasında ciddi anlaşmazlıklar ortaya çıktı. Ayvaz, “Uzlaşıya varılmış gibi görünen konularda bile son anda anlaşmazlık çıkması, gelecekte Meclis’te daha fazla gerilim yaratabilir” şeklinde değerlendirmelerde bulundu.
Ekonomide ise bazı şirketler için yükü hafifletecek adımlar atılmış olsa da, hükümetin içindeki görüş ayrılıkları nedeniyle bazı projelerin ertelenebileceği veya iptal edilebileceği uyarısında bulundu.
Dış Politikada Aktif Görünme Çabası
Ayvaz, Merz hükümetinin Avrupa’da daha aktif bir dış politika izlemeye çalıştığını ve komşu ülkelerle iş birliğini artırma çabalarında bulunmaya çalıştığını vurguladı. Ancak, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları hususunda CDU/CSU ve SPD arasında farklı tutumlar sergilendi.
Merz ve Dışişleri Bakanı Johann Wadephul, İsrail’e yönelik eleştirilerde bulunsa da somut bir politika değişikliği gerçekleştirilemedi. Bu durum, özellikle SPD’nin sol kanadında daha sert adımlar atılması yönünde çağrılara yol açtı. Ayvaz, İngiltere, Fransa ve Kanada’nın eylülde Filistin’i tanıması sonrası bu tartışmaların daha da büyüyebileceğini öngördü.
“100 Gün Kısa Bir Süre”
Ayvaz, “Hükümeti değerlendirmek için 100 gün çok kısa. Asıl tabloyu önümüzdeki 6 ay gösterecek” dedi. Özellikle CDU’nun seçim vaadi olan “vatandaşlık parası” reformunun, koalisyon içindeki anlaşmazlıkları belirgin bir şekilde ortaya çıkaracağını ifade etti.